Τα αγγεία στους πρώτους Νεολιθικούς οικισμούς της βόρειας Αττικής

Η Νεολιθική κεραμική που χρησιμοποιούσαν οι μικρές, διάσπαρτες, κοινότητες των πρώτων αγροτών που έζησαν στην ενδοχώρα της βόρειας Αττικής στο τέλος της 7ης και στην 6η χιλιετία π.Χ. παρουσιάζουν ομοιότητες μεταξύ τους, δηλαδή φαίνεται ότι υπάρχει η ραχοκοκαλιά μιας τοπικής κεραμικής παράδοσης γύρω από την οποία δημιουργούνται τοπικές παραλλαγές. Τα κοινά χαρακτηριστικά εντοπίζονται στα σχήματα των δοχείων: φιάλες με απλό καμπύλο περίγραμμα και λεπτά τοιχώματα, ελάχιστα αγγεία με λαιμό. Επίσης, κοινά στοιχεία είναι η ανοιχτόχρωμη και ματ επιφάνεια των αγγείων, η οποία, μάλιστα, πολύ συχνά έχει μια χαρακτηριστική σαπωνοειδή υφή, οι ιριδίζοντες χρωματισμοί και, αν και εμφανίζεται λιγότερο συχνά, η αντίθεση μαύρου-ερυθρού χρώματος μεταξύ των δύο πλευρών των αγγείων.

Πρόκειται για οικιακής χρήσης σκεύη. Οι παραλλαγές των χρωματισμών μπορεί να δηλώνουν απόπειρες πειραματισμού, καινοτομίας, δεξιότητας και διαφοροποίησης των κεραμέων μέσα στις κοινότητες ή μεταξύ των κοινοτήτων. Οι χρωματικές παραλλαγές μπορεί να εκληφθούν και ως είδος διακόσμησης, δεδομένου ότι σπανίζουν άλλα κοσμητικά στοιχεία όπως οι εγχαράξεις, οι αποφύσεις και οι μικρές λαβές. Διαπιστώνονται ομοιότητες με την κεραμική της ίδιας περιόδου στην παράκτια ανατολική Αττική και τα Μεσόγεια. Όμως σε σχέση με άλλα κεραμικά σύνολα της νότιας Ελλάδας, η παράδοση της Αττικής δεν περιλαμβάνει χαρακτηριστικά που αλλού εμφανίζονται έντονα, όπως λ.χ. γραπτή διακόσμηση, η οποία στην Αττική έχει ελάχιστα δείγματα.


Σωστικές ανασκαφές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής