Η Κουτρουλού Μαγούλα είναι γήλοφος στη θεσσαλική πεδιάδα, συγκεκριμένα στη νότια άκρη της, κοντά στις υπώρειες των ορεινών όγκων του Δομοκού. Πρόκειται για οικισμό που έζησε κατά τη διάρκεια της Αρχαιότερης και της Μέσης Νεολιθικής (7η και 6η χιλιετία π.Χ.). Το ύψος του γήλοφου αυξανόταν καθώς ο οικισμός ξαναχτιζόταν πάνω στα ίδια του τα κατάλοιπα. Στις διάφορες φάσεις του δομήθηκε με κτήρια, αυλές, εξωτερικούς χώρους, εργαστήρια, περιβόλους, τάφρους και άλλες διαμορφώσεις στην κορυφή και τα πρανή του λόφου.
Όπως συμβαίνει σε όλους τους θεσσαλικούς οικισμούς, κατάλοιπα από κεραμικά σκεύη υπάρχουν σε κάθε χώρο της Κουτρουλού Μαγούλας και δηλώνουν την εκτεταμένη χρήση της κεραμικής για ποικίλους λόγους. Ο κυριότερος λόγος είναι η διαχείριση των τροφίμων και του φαγητού τόσο σε καθημερινό πρακτικό επίπεδο όσο και στο πλαίσιο ιδιαίτερων, τελετουργικών στιγμών. Ταυτόχρονα, τα σκεύη με την τεχνολογία τους, την εμφάνιση, την αισθητική και τη διακόσμησή τους, αποτύπωναν γενικότερους συμβολισμούς, προσωπικούς και συλλογικούς. Τόσο αυτά όσο και το περιεχόμενό τους ήταν άρρηκτα δεδεμένα μεταξύ τους στο επίκεντρο της παραγωγικής οικονομίας και της ιδεολογίας της παραγωγής, της απόκτησης και της επίδειξης.
Τα αγγεία στην Κουτρουλού ήταν κύπελλα, φιάλες, λεκανίδες, μαγειρικά, κλειστά δοχεία, ηθμοί, προχοϊκά δοχεία και τράπεζες προσφορών. Σε κάποια ζωγράφιζαν μοτίβα (πάνω σε επιφάνεια που είχε προετοιμαστεί με κάταλληλο επίχρισμα): συνήθως ερυθρά σχέδια γίονταν σε λευκό βάθος ή λευκά σε ερυθρό, όπως ήταν οι κοινές τάσεις της εποχής. Τα περισσότερα αγγεία δεν ήταν γραπτά, αλλά μονόχρωμα. Ανάλογα με τις τεχνικές που εφαρμόζονταν για την παρασκευή του επιχρίσματος, την εφαρμογή και τη στίλβωσή του, προέκυπταν διάφοροι χρωματισμοί και αποχρώσεις μετά το ψήσιμο. Πιο συνηθισμένα ήταν τα κοκκινωπά χρώματα, με εύρος από το πορτοκαλί και έως το καστανό, αλλά υπήρχαν και γκρίζα και μαύρα. Παρότι αυτά τα χαρακτηριστικά κινούνται μέσα σε μια αισθητική που είναι κοινή σε όλη τη Θεσσαλία, μικρο-ιδιαιτερότητες σε επίπεδο αποχρώσεων ή υφής δείχνουν ότι υπήρχε και ένας τοπικός χαρακτήρας στην Κουτρουλού (όπως και σε καθέναν από τους οικισμούς). Οι παραλλαγές αυτές δεν είναι τυχαία λάθη αλλά έκφραση προσωπικών προτιμήσεων που συμβάλλουν στην ανανέωση και δίνουν χώρο στους ανθρώπους (κεραμείς) να φανούν.
Υπήρχαν και λίγα αγγεία από άλλες περιοχές της Θεσσαλίας. Με τη νότια ηπειρωτική Ελλάδα η σχέση είναι μικρή. Προς το τέλος της περιόδου, παρατηρούνται παράλληλες τεχνολογικές μεταβολές στην γενική αισθητική της κεραμικής.
Ερευνητικό πρόγραμμα συνεργασίας της Βρετανικής Σχολής στην Αθήνα και του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού
2022
2019
2015
2017