Τα πολύχρωμα σκεύη στο Νεολιθικό οικισμό της Φτελιάς

Στο Νεολιθικό οικισμό της Φτελιάς στη Μύκονο κάποια από τα προϊστορικά αγγεία ήταν πολύχρωμα. Πάνω στην σκούρα και στιλπνή επιφάνειά τους ζωγραφίζονταν κόκκινα και λευκά σχέδια. Μάλλον τα κοσμήματα ζωγραφίζονταν μετά το ψήσιμο των αγγείων και ίσως ξαναψήνονταν: η βαφή τους έχει την υφή κρούστας που απολεπίζεται γρήγορα και στα περισσότερα αγγεία έχουν απομείνει μόνο ίχνη της. Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς πόσο γρήγορα φθείρονταν η διακόσμηση κατά τη διάρκεια ζωής ενός αγγείου και αν υπάρχει πιθανότητα να ξαναζωγραφίζονταν πολλές φορές.

Εκτός από την ιδιαιτερότητα της κατασκευής της, η πολύχρωμη κεραμική της Φτελιάς είναι στενά συνδεδεμένη με ευρύτερα ζητήματα της Νεολιθικής έρευνας, όπως ο συμβολικός ρόλος της κεραμικής και των σχεδίων που τη διακοσμούν. Υπάρχουν κάποια στοιχεία στη Φτελιά που δημιουργούν τέτοια ερωτήματα: καταρχήν πολύχρωμη κεραμική υπάρχει σε ένα μόνο κτήριο του οικισμού. Επιπλέον, μέσα στο ίδιο κτήριο συνυπάρχει με άλλα, επίσης ιδιαίτερα, σκεύη και αντικείμενα: μεγάλες κεραμικές λεκάνες με οπές στο χείλος, πύραυνα, ειδώλια, χάλκινα και χρυσά μικροαντικείμενα. Ποια μπορεί να είναι λοιπόν η χρήση των πολύχρωμων αγγείων της Φτελιάς σε σχέση με τα αντικείμενα αυτά; Ποιος ο ρόλος τους σε σχέση με τα άλλη “μη ιδιαίτερα” σκεύη του οικισμού, όπως τα μαγειρικά, τα πιθοειδή και τα “αμιγώς χρηστικά”; Μπορεί να έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία η επιλογή της τεχνικής αυτής, αντί της συμβατικής -πριν το ψήσιμο- ζωγράφισης της επιφάνειας που ήταν η κοινώς διαδεδομένη στους σύγχρονους με τη Φτελιά Νεολιθικούς οικισμούς;

Ανασκαφή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και του Πανεπιστημίου Αιγαίου